Trong khi những yếu tố ngắn hạn như thuế quan và bất ổn địa chính trị đã khiến giá đồng nhiều lần biến động mạnh trong năm 2025, thì nhu cầu dài hạn lại được củng cố nhờ quá trình chuyển dịch năng lượng và triển vọng bùng nổ công nghệ AI. Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cảnh báo thị trường kim loại đỏ này đang tiến tới một giai đoạn mất cân đối nghiêm trọng giữa cung và cầu. Nguy cơ thiếu hụt 30% nguồn cung vào năm 2035 có thể tạo ra một chu kỳ giá cao kéo dài.
Yếu tố “nhiễu” từ chính sách thương mại
Kể từ đầu năm 2025, giá đồng đã trải qua những nhịp tăng – giảm rất mạnh. Sau khi chạm đỉnh 5,24 USD/pound vào cuối tháng 3, giá nhanh chóng điều chỉnh về 4,05 USD/pound do căng thẳng thương mại toàn cầu. Tuy nhiên, đến tháng 7, đồng lập kỷ lục mới 5,69 USD/pound khi Mỹ công bố kế hoạch áp thuế 50% lên nhập khẩu đồng.
Diễn biến giá đồng từ tháng 3/2025 đến nay. Ảnh Barchart.
Thông báo áp thuế 50% của Mỹ đã đẩy giá đồng lên cao kỷ lục, song việc miễn trừ cho quặng đồng và đồng tinh luyện sau đó khiến giá nhanh chóng hạ nhiệt. Mỹ hiện nhập khẩu khoảng 810.000 tấn đồng tinh luyện mỗi năm, tương đương một nửa nhu cầu nội địa, chủ yếu từ Chile. Do lo ngại thuế quan, nhập khẩu trong nửa đầu năm 2025 đã tăng 50% so với cùng kỳ, tạo ra chênh lệch giá so với các thị trường khác. Khi chính sách rõ ràng, một phần lượng tồn kho này có thể được tái xuất sang châu Âu và Trung Quốc – những thị trường vẫn đang khát nguồn cung.
Điều này cho thấy các cú sốc chính sách và thương mại có thể đẩy giá đồng biến động mạnh, nhưng chưa đủ để định hình xu hướng bền vững.
Động lực dài hạn: Đồng – “xương sống” của kinh tế xanh và AI
Theo IEA, nhu cầu đồng tinh luyện toàn cầu đạt gần 27 triệu tấn năm 2024, tăng 3,2% so với năm trước. Trung Quốc tiếp tục giữ vai trò trung tâm, chiếm tới 60% tổng tiêu thụ toàn cầu. Nhu cầu đồng tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới này dự kiến còn duy trì mạnh mẽ nhờ đầu tư vào hạ tầng lưới điện và nỗ lực phi carbon hóa.
Đồng hiện diện trong hầu hết công nghệ nền tảng: từ xe điện, tua bin gió, tấm pin mặt trời đến trung tâm dữ liệu và mạng 5G. Đặc biệt, AI đang nổi lên là động lực mới: các máy chủ AI tiêu thụ điện nhiều hơn đáng kể so với trung tâm dữ liệu thông thường, kéo theo mức sử dụng đồng lớn hơn. IEA ước tính các trung tâm AI có thể chiếm 1-2% nhu cầu đồng toàn cầu vào năm 2030, nhưng con số thực tế có thể cao hơn nhiều nếu tốc độ phát triển AI bùng nổ.
Bức tranh cung ứng: Nỗi lo suy giảm sản lượng
Trong khi nhu cầu tiếp tục mở rộng, nguồn cung lại đối mặt nhiều thách thức. Năm 2024, sản lượng đồng khai thác toàn cầu đạt 22,8 triệu tấn, trong đó Chile chiếm khoảng 1/4. Tuy nhiên, IEA dự báo sản lượng sẽ đạt đỉnh khoảng 24 triệu tấn vào cuối thập kỷ này, trước khi suy giảm do chất lượng quặng giảm, trữ lượng cạn kiệt và nhiều mỏ buộc phải đóng cửa.
Thực tế, hàm lượng trung bình của quặng đồng đã giảm 40% kể từ năm 1991, trong khi tốc độ phát hiện mỏ mới chững lại. Với chu kỳ phát triển mỏ kéo dài trung bình tới 17 năm, nguy cơ thiếu hụt nguồn cung ngày càng rõ ràng. IEA ước tính đến năm 2035, nhu cầu đồng có thể đạt 28,3 triệu tấn, trong khi nguồn cung chỉ khoảng 21,8 triệu tấn, tương ứng mức thiếu hụt 30%.
Trong dài hạn, đồng gần như chắc chắn sẽ đối diện sự mất cân đối giữa cung và cầu, tạo nền tảng cho một chu kỳ giá cao mới. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, kim loại này vẫn dễ bị tác động bởi nhiều biến số như tăng trưởng kinh tế toàn cầu chững lại, bất ổn địa chính trị, và những cú sốc thương mại và rủi ro gián đoạn chuỗi cung ứng… Với vai trò như một thước đo sức khỏe của nền kinh tế, mọi biến động của đồng sẽ tiếp tục phản ánh trực tiếp sức khỏe và xu thế vận động của kinh tế toàn cầu.
(Nguồn: International Energy Agency – IEA, Sachin Patel, 2025)
Tìm hiểu cơ hội ĐẦU TƯ ĐỒNG: 024.3552.7979 – 034.85.66.666
CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ QUỐC TẾ HỮU NGHỊ – Thành viên Kinh doanh 001 của MXV
Tầng 11 tòa nhà LADECO – số 266 đường Đội Cấn, Phường Liễu Giai, Quận Ba Đình, TP. Hà Nội.
Tel: 024.3552.7979
Facebook: http://www.facebook.com/www.finvest.vn
Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCFFl3fJDes8ftudfqrQrP4g