Trung Quốc đẩy mạnh cắt giảm nhập khẩu nông sản Mỹ: Đậu tương bị ảnh hưởng nặng nề nhất

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ – Trung ngày càng leo thang, Bắc Kinh đã thực hiện các biện pháp mạnh mẽ nhằm giảm thiểu nhập khẩu nông sản từ Mỹ, với đậu tương là mặt hàng chịu tác động lớn nhất. Động thái này không chỉ ảnh hưởng đến ngành nông nghiệp của Hoa Kỳ mà còn làm thay đổi cục diện thương mại toàn cầu.

[Hữu ích cho nhà đầu tư]

> Mức ký quỹ giao dịch hàng hóa từ ngày 21/04/2025

> Các loại phí cần trả khi giao dịch hàng hóa

> Tại sao phải đáo hạn hợp đồng giao dịch hàng hóa phái sinh?

Kể từ giữa tháng 1/2025, Trung Quốc đã ngừng hoàn toàn các đơn hàng nhập khẩu đậu tương và ngô từ Mỹ. Đây được xem là phản ứng trực tiếp trước việc chính quyền Tổng thống Donald Trump áp thuế nhập khẩu lên tới 145% đối với hàng hóa Trung Quốc. Đồng thời, Bắc Kinh cũng đã áp dụng mức thuế bổ sung lên tới 15% đối với đậu tương, ngô, thịt gà và các sản phẩm khác của Mỹ.

Đậu tương Mỹ mất thị phần nghiêm trọng

Trung Quốc giảm nhập khẩu các sản phẩm nông nghiệp từ Mỹ trong khi tăng mua từ các quốc gia như Brazil để đảm bảo nguồn cung ổn định.

Dữ liệu của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) cho thấy kể từ ngày 16/1, tức vài ngày trước khi ông Trump nhậm chức, các công ty Trung Quốc không thực hiện thêm bất kỳ đơn đặt hàng nào đối với đậu tương và ngô của Mỹ. 

Nhập khẩu đậu tương của Trung Quốc từ Mỹ đã cập cảng tăng 12% trong tháng 3 so với cùng kỳ năm ngoái, do các lô hàng được các nhà nhập khẩu chốt vào cuối năm 2024, trong bối cảnh lo ngại về khả năng xảy ra căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc.

“Lượng hàng nhập vào tháng 3 phản ánh các đợt mua hàng phòng ngừa của các nhà máy nghiền trong quý IV/2024 trong bối cảnh lo ngại về căng thẳng thương mại gia tăng nếu Trump trở lại nắm quyền”, nhà phân tích Rosa Wang tại công ty tư vấn nông nghiệp JCI có trụ sở tại Thượng Hải cho biết.

Trước năm 2017, Mỹ cung cấp gần 40% lượng đậu tương nhập khẩu của Trung Quốc. Tuy nhiên, đến năm 2024, con số này đã giảm xuống còn khoảng 20%. Ngược lại, Brazil đã tăng thị phần từ 50% lên 70% vào năm 2017.

Chủ tịch Hiệp hội trồng Đậu nành Brazil Mauricio Buffon nói với Nikkei rằng vào đầu tháng 4/2025, Trung Quốc đã ký hợp đồng cho ít nhất 2,4 triệu tấn trong 1 tuần, tương đương khoảng 1/3 lượng nhập khẩu hàng tháng thông thường. Giá đậu tương Brazil hiện cao hơn khoảng 10% so với giá kỳ hạn tại Chicago, 

Nhu cầu tăng vọt đối với đậu tương Brazil đã ảnh hưởng đến giá cả. Đậu tương Brazil có xu hướng rẻ hơn giá kỳ hạn tại Chicago vào đầu mùa xuân do nguồn cung dồi dào. Nhưng hiện tại, giá đậu tương Brazil đã đắt hơn, phản ánh nhu cầu tăng mạnh từ Trung Quốc.​

Các nhà phân tích dự báo lượng đậu tương nhập khẩu của Trung Quốc có thể đạt mức kỷ lục 31,3 triệu tấn trong tháng 4 – tháng 6, nhờ vào lượng đậu mới thu hoạch từ vụ mùa bội thu của Brazil.

Dòng chảy thương mại nông sản toàn cầu thay đổi

Không chỉ Đậu tương, Bắc Kinh cũng đang nỗ lực cắt giảm nhập khẩu các sản phẩm nông nghiệp khác của Mỹ. Theo số liệu thống kê được Tổng cục Hải quan Trung Quốc công bố vào ngày 20/4, tính theo USD, lượng Bông thô nhập khẩu đã giảm 90% trong tháng 3 so với cùng kỳ năm trước. Đối với Lúa mì Mỹ, Trung Quốc trong quý I/2025 chỉ nhập khẩu bằng 1% lượng đã mua của cùng kỳ năm ngoái.

Việc mất thị phần tại Trung Quốc khiến nông dân Mỹ lo ngại rất lớn. Chủ tịch Hiệp hội Đậu tương Mỹ, ông Caleb Ragland, đã gửi thư tới Nhà Trắng, kêu gọi chính quyền sớm đàm phán với Trung Quốc để đạt được thỏa thuận thương mại mới. Theo hiệp hội, cuộc chiến thương mại trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump đã khiến ngành nông nghiệp Mỹ thiệt hại ước tính 26 tỷ USD khi mất hơn 10% thị phần tại Trung Quốc.

Hành động chuyển hướng nhập khẩu sang Brazil và các quốc gia khác như Argentina, Paraguay và Australia của Trung Quốc không chỉ ảnh hưởng đến Mỹ mà còn làm thay đổi dòng chảy thương mại toàn cầu. Các nước xuất khẩu nông sản khác đang tận dụng cơ hội để mở rộng thị phần tại thị trường “béo bở” này.​

Tin tổng hợp

Xem thêm các thông tin hỗ trợ giao dịch tại chuyên mục: Tin tức thị trường và Phân tích đầu tư