Mỹ – Việt Nam đạt thỏa thuận thuế quan mới: Cơ hội và thách thức cho thị trường nông sản

Một bước ngoặt mới trong quan hệ thương mại Mỹ – Việt Nam vừa được thiết lập sau cuộc điện đàm giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng Bí thư Tô Lâm. Theo đó, Mỹ đồng ý giảm mức thuế nhập khẩu từ Việt Nam xuống còn 20%, trong khi Việt Nam cam kết mở cửa thị trường toàn diện cho hàng hóa Mỹ. Đằng sau thỏa thuận mang tính “hòa hoãn” này là hàng loạt cơ hội, và cả những thách thức đối với chuỗi cung ứng nông sản giữa hai quốc gia.

[Hữu ích cho nhà đầu tư]

> Mức ký quỹ giao dịch hàng hóa từ ngày 01/07/2025

> Các loại phí cần trả khi giao dịch hàng hóa

> Tại sao phải đáo hạn hợp đồng giao dịch hàng hóa phái sinh?

Sau cuộc điện đàm cấp cao giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng Bí thư Việt Nam Tô Lâm, hai bên đã đạt được một thỏa thuận thương mại khung. Cụ thể, Mỹ đồng ý giảm mức thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Việt Nam xuống còn 20%, thấp hơn nhiều so với mức 46% từng được ông Trump đe dọa áp dụng trước đó.

Đổi lại, Việt Nam cam kết không áp bất kỳ loại thuế nào đối với hàng hóa Mỹ, mở đường cho sự gia tăng đáng kể trong xuất khẩu các mặt hàng chủ lực từ Mỹ sang Việt Nam, đặc biệt là nông sản. Ngoài ra, Mỹ sẽ đánh thuế 40% đối với hàng hóa trung chuyển từ nước thứ ba qua Việt Nam, động thái được cho là nhằm ngăn chặn việc “lách thuế” từ Trung Quốc thông qua Việt Nam.

Thỏa thuận này mở ra cơ hội lớn cho ngành nông sản Mỹ, đặc biệt là các mặt hàng như đậu tương, bột đậu tương và lúa mì. Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan Việt Nam, trong quý đầu tiên của năm 2025, Mỹ đã xuất khẩu hơn 414.000 tấn đậu tương sang Việt Nam, trị giá hơn 186 triệu USD, tăng 47% về khối lượng và 19% về giá trị so với cùng kỳ năm trước. Số liệu chưa chính thức cho biết, tổng cam kết xuất khẩu bột đậu tương, đậu tương và lúa mì năm 2024/25 của Mỹ dành cho thị trường Việt Nam lần lượt chiếm 5,7%, 2% và 3%.

Mặc dù là một quốc gia nông nghiệp, diện tích trồng đậu tương tại Việt Nam chỉ khoảng 20.000 ha (số liệu năm 2024 từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), không đủ đáp ứng nhu cầu trong nước, khiến việc nhập khẩu đậu tương và bột đậu tương trở nên thiết yếu. Việc miễn thuế nhập khẩu từ phía Việt Nam sẽ thúc đẩy thương mại hai chiều, giúp các doanh nghiệp và nhà đầu tư Mỹ mở rộng thị phần tại thị trường Đông Nam Á đầy tiềm năng này.

Tuy nhiên, dù thỏa thuận giúp tránh được mức thuế 46% từng được đề xuất, nhưng mức thuế 20% vẫn cao hơn so với mức cơ bản 10% đang áp dụng cho nhiều đối tác thương mại khác của Mỹ. Điều này đặt ra thách thức cho các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam trong việc duy trì sức cạnh tranh về giá cả. Ngoài ra, việc áp dụng mức thuế 40% đối với hàng hóa trung chuyển có thể ảnh hưởng đến các doanh nghiệp sử dụng Việt Nam như một điểm trung chuyển trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Điều này buộc các nhà xuất khẩu phải xem xét lại chiến lược chuỗi cung ứng và nguồn gốc xuất xứ hàng hóa, tránh nguy cơ bị đánh thuế cao hơn.

Thỏa thuận thương mại Hoa kỳ – Việt Nam được xem là “hành lang pháp lý tạm thời” giúp hai nền kinh tế ổn định quan hệ trong bối cảnh toàn cầu bất định. Tuy nhiên, những điều khoản chưa rõ ràng về phạm vi áp dụng mức thuế 20% khiến tâm lý nhà đầu tư vẫn giữ sự thận trọng.

Với nhóm ngành nông sản, các doanh nghiệp Mỹ đang có cơ hội mở rộng đáng kể. Trong khi đó, doanh nghiệp Việt Nam cần cải thiện năng lực cạnh tranh, tối ưu hóa chi phí và tận dụng chuỗi cung ứng nội địa, nhằm duy trì thị phần tại Mỹ trong điều kiện mới.

Thị trường vẫn cần theo dõi thêm các chi tiết chính thức từ hai chính phủ, cũng như phản ứng của các quốc gia khác trong khu vực. Với các nhà đầu tư, đây là thời điểm thích hợp để đánh giá lại cơ hội từ các doanh nghiệp xuất nhập khẩu nông sản và theo sát diễn biến chính sách trong những tháng tới.

Xem thêm các thông tin hỗ trợ giao dịch tại chuyên mục: Tin tức thị trường và Phân tích đầu tư